ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ

10 Απριλίου 2023

Γράφει ο Γιώργος Κατσάνος

Κορυφαία ποιητική σύνθεση του Σολωμού

είναι οι “Ελεύθεροι Πολιορκημένοι”.Ο Σολωμός εμπνεύστηκε απο τα τραγικά γεγονότα του Μεσολογγίου ( Β’ πολιορκία και έξοδος – 1826).

– Οι κάτοικοι και οι υπερασπιστές της πόλης κλεισμένοι στα τείχη, στερούνται τροφών και πολεμοφοδίων. Είναι πολιορκημένοι στο σώμα αλλά ελεύθεροι στην ψυχή.Εχουν ελευθερία μέσα και αδυνατούν να χαρούν την ομορφιά της Ανοιξης έξω.

– 12 μήνη πολιορκία. Η πείνα και η εξάντληση έφτασε στο αποκορύφωμα

Απόλυτη σιωπή (άκρα).Νεκρική σιωπή ( του τάφου).Μ’ αυτές τις λέξεις ο Σολωμός περιγρά-φει με απόλυτο τρόπο την ερημιά και το θάνατο στο Μεσολόγγι:

“Άκρα του τάφου σιωπή

στον κάμπο βασιλεύει”.

– Στο δεύτερο στόχο υπάρχει μια αντίθεση- ζήλεια. Από μέσα η μάνα Μεσολογγίτισσα δεν έχει να ταΐσει τα παιδιά της κι απέξω ένα πουλί κελαηδεί ανέμελα κι έχει ένα σπόρο να φάει. Εδώ τα πουλιά είναι σε καλύτερη μοίρα από τον κυρίαρχο άνθρωπο:

“Λαλεί πουλί παίρνει σπυρί

κι η μάνα το ζηλεύει”.

Στη συνέχεια τονίζεται το μέγεθος της πείνας και της στέρησης, που παρατηρείται στα μάτια των πολιορκημένων, που έχουν μαυρίσει. Εκεί αποτυπώνεται ολοκάθαρα η στέρηση και σ’ αυτά ορκί- ζεται η μάνα. Είναι ο μεγα- λύγερος όρκος , γιατί τα μάτια είναι το πιο πολύτιμο αγαθό:

“Τα μάτια η πείνα εμαύρισε

στα μάτια η μάνα μνέει

( ορκίζεται):

– Ηρθαν στο Μεσολόγγι και πολλοί Σουλιώτες να βοηθήσουν. Βάζει ο ποιητής στο Σουλιώτη το επίθετο καλός με την έννοια του καλού πολεμι- στή. Τον περιγράφει να κάθεται δίπλα και να κλαίει. Δεν είναι φόβος ούτε δειλία. Είναι περηφάνεια.Δεν είναι η εικόνα του γενναίου πολεμιστή. Είναι η εικόνα του αδύναμου από την πείνα και την εξάντληση, που τον αποδυναμώνει:

“Στέκει ο Σουλιώτης ο καλός

παράμερα και κλαίει”.

– Ακολούθως ο Σουλιώτης απευθύνεται στο τουφέκι του ( έρμο και σκοτεινό), που δεν μπορεί να το χρη- σιμοποιήσει. Η πείνα του πήρε όλες τις δυνάμεις. Η απελπισία του μεγαλώνει . Οι Αγαρηνοί( Τούρκοι) γνω- ρίζουν πλέον τη δεινή θέση των Μεσολογγιτών.

Αυτό τον κάνει περισσότερο λυπημένο:

” Τι σ’ έχω γω στο χέρι ;

Οπού συ μου’ γίνεις βαρύ

κι ο Αγαρηνός το ξέρει”.

– Η μάνα είναι ο άμαχος πληθυσμός και ο Σουλιώτης , όλοι οι πολεμιστές. Και οι δυό στον ίδιο παρονομαστή (πεινασμένοι και εξαντλημένοι). Η ηρωική έξοδος

(μεταξύ 10ης και 11ης Απρίλη 1826), ήταν η μόνη διέξοδος.

Υ Γ. Οι παραπάνω στίχοι αποτελούν το πρώτο από τα τρία Σχεδιάσματα του έργου ” Ελεύθεροι Πολιορκημένοι”.

Ελεύθεροι πολιορκημένοι

Σχόλια Αναγνωστών

Παρακαλούμε να σέβεστε τους συνομιλητές σας και να αποφεύγετε τις ύβρεις και τους χαρακτηρισμούς. Όλα τα σχόλια πρέπει να εγκριθούν πριν δημοσιευθούν. Το email σας δεν δημοσιεύεται.